Enkonduko al la elektronika datum-prilaborado

Respondoj al la ekzamenaj demandoj, parto 1

Kio estas komputilo?
- Komputilo estas sistemo por prilabori datenojn.
  Gxuste. Tio estas la difino de komputilo.
- Komputilo estas pensanta masxino.
  Malgxuste. Se "pensi" estas tio, kion homoj faras per sia konscio, komputilo ne estas pensanta masxino. Filozofoj disputas cxu teorie komputilo povas pensi; la hodiauxaj komputiloj certe ne povas (kaj ne bezonas).
- Komputilo estas duuma kalkulilo.
  Malgxuste. Kvankam komputilo povas duume kalkuli, tio estas nur unu tre speciala el gxiaj multaj kapabloj.
- Komputilo estas inteligenta masxino.
  Malgxuste. Kvazaux cxiuj informadikistoj kaj filozofoj konsentas, ke la kapabloj de la nunaj komputiloj ne havas rilaton al inteligenteco. Ekzistas speciala brancxo de la informadiko, la "artefarita inteligenteco" (AI), kiu okupigxas pri la demando, kiel komputilaj programoj povas konduti inteligente.
Kiun el la jenaj taskoj komputilo (kun periferiajxoj) ne povas plenumi?
- fotokopii
  Malgxuste -- kun skanilo kaj printilo, komputilo povas fotokopii.
- ludi sxakon
  Malgxuste -- kun tauxga programo, komputilo ludas pli bone ol la plej multaj homoj.
- transformi kemian energion en movon
  Gxuste. Tio estas tasko por motoro.
- transformi duumajn nombrojn al dekumaj nombroj
  Malgxuste -- komputiloj tre bone (kaj ofte) faras tion.
Kiun specon de nombroj komputiloj normale ne uzas?
- romiajn nombrojn (ekz. MCMXCVIII)
  Gxuste. Kvankam eblas komputile trakti tiujn nombrojn, ili malofte aperas en komputiloj. Kelkfoje ili aperas en komputila tipografio, por numeri pagxojn per romiaj nombroj.
- entjerajn dekumajn nombrojn (ekz. 1998)
  Malgxuste. Librotenaj programoj uzas tiujn nombrojn.
- entjerajn duumajn nombrojn (ekz. 11111001110)
  Malgxuste.
- frakciajn nombrojn (ekz. 1998,25)
  Malgxuste. Tiaj nombroj estas uzataj en la formoj de fiksa-komaj kaj de glit-komaj nombroj.
Kion signifas analoga kodado de datenoj?
- Oni kodas ne la datenojn mem, sed aliajn datenojn analogajn
  Malgxuste.
- Datenojn reprezentas iu fizika grandeco kun kontinuaj valoroj.
  Gxuste.
- Datenojn reprezentas iu fizika grandeco, kiu prenas nur kelkajn diskretajn valorojn.
  Malgxuste. Tio estas cifereca kodado.
- Oni kodas dekumajn nombrojn per duumaj.
  Malgxuste. Kodado per x-uma nombrosistemo ne povas esti analoga.
Kion signifas cifereca (digxita) kodado de datenoj?
- Oni kodas ne literojn, sed nur ciferojn
  Malgxuste.
- Datenojn reprezentas iu fizika grandeco kun kontinuaj valoroj.
  Malgxuste. Tio estas analoga kodado.
- Datenojn reprezentas iu fizika grandeco, kiu prenas nur kelkajn diskretajn valorojn.
  Gxuste.
- Oni kodas dekumajn nombrojn per duumaj.
  Malgxuste. Cxiu x-umaj kodoj (dekumaj, duumaj, ktp.) estas ciferecaj.
Kiu el la sekvaj aparatoj traktas analogajn datenojn?
- komputilo
  Malgxuste. Iam ekzistis "analogaj komputiloj", sed ili ne plu estas uzataj.
- ludilo de kompakt-diskoj
  Malgxuste. La datenoj sur KD-oj estas ciferecaj. (Nur el la lauxtparolilo poste venas analogaj datenoj.)
- sonruband-aparato
  Gxuste.
- cifereca horlogxo
  Malgxuste. (Tial gxi nomigxas "cifereca".)
Kiu el la sekvaj aparatoj traktas ciferecajn (digxitajn) datenojn?
- komputilo
  Gxuste! (Iam ekzistis "analogaj komputiloj", sed nun cxiuj komputiloj estas ciferecaj.)
- rapidometro (en auxto)
  Malgxuste. Rapidometroj montras la rapidecon per analoga grandeco: Aux la direkto de montrilo, aux la longeco de linio.
- sonruband-aparato
  Malgxuste. La magneteco de la rubando kontinue respondas al la aervibrado de la sonoj.
- montrila horlogxo
  Malgxuste. La angulo de la montriloj estas kontinua grandeco, kiu respondas al la tempo.
Kiom da bajtoj estas unu KB?
- 1000 bajtoj
  Preskaux gxuste. Unu km estas mil metroj, sed la informadiko kalkulas iom alie.
- 1024 bajtoj
  Gxuste.
- 1 000 000 bajtoj
  Malgxuste. Tio estas preskaux unu megabajto (MB).
- 1 048 576 bajtoj
  Malgxuste. Tio estas unu megabajto (MB).
Kiom da bajtoj estas unu MB?
- 1000 bajtoj
  Malgxuste. Tio estas malpli ol unu KB.
- 1024 bajtoj
  Malgxuste. Tio estas unu kilobajto.
- 1 000 000 bajtoj
  Preskaux gxuste. Unu MW estas mil uxatoj, sed la informadiko kalkulas iom alie.
- 1 048 576 bajtoj
  Gxuste.
Kiom da centra memoro havas mezuma persona komputilo de la jaro 1998?
- inter 256 kaj 1024 KB
  Malgxuste.
- inter 1 kaj 4 MB
  Malgxuste.
- inter 4 kaj 16 MB
  Iom malmulte. Antaux iom da tempo tio estis ankoraux gxusta.
- inter 16 kaj 64 MB
  Gxuste.
Kion faras la mastruma sistemo de komputilo?
- forigi malnovajn dosierojn de la disko
  Ne. Tion faru la uzanto mem. Maksimume li povas taski la mastruman sistemon, regule visxi iun specialan parton de la dosiera sistemo.
- testi la memoron de la komputilo
  Normale ne.
- sxargi kaj plenumi startitajn programojn
  Gxuste. Tio estas unu el gxiaj precipaj taskoj.
- aktualigi malnovajn versiojn de programoj
  Ne.
Kiu mastruma sistemo ne funkcias sur PK?
- Windows 95
  Malgxuste. Eble vi havas aliajn spertojn, sed laux fidindaj atestantoj tiu sistemo foje funkcias sur PK. Estas duboj, cxu oni rajtas nomi gxin "mastruma sistemo", sed gxiaj produktantoj tion faras.
- Windows NT
  Malgxuste. Eble vi havas aliajn spertojn, sed laux fidindaj atestantoj tiu sistemo foje funkcias sur PK.
- Linux
  Malgxuste. Linux estas destinita speciale por personaj komputiloj.
- BS 2000
  Gxuste. BS 2000 estas destinita por komputilegoj.